Narzynki – to narzędzia wieloostrzowe okrągłe posiadające następujące charakterystyczne wymiary:
- średnicę,
- grubość,
- rowki wiórowe,
- ostrza nacinające.
Służy do nacinania gwintu zewnętrznego przy jednym przejściu na gotowe. Zazwyczaj narzynka posiada pełny gwint
po 1,75*P (P- skok gwintu) czyli dla narzynka M10 która posiada skok P=1,5 mm, pełen gwint rozpocznie się po 2,5 mm.
P * 1,75 = odległość do pełnego gwintu
1,5mm * 1,75 = 2,5mm
Narzynka wykonuje gwint w tolerancji:
- 6g (gwint metryczny),
- 2A (gwint zunifikowany),
- A (gwint rurowo walcowy).
Konstrukcja Narzynek
Gdzie:
- Ød1 – średnica nominalna gwintu,
- Ød2 – średnica zewnętrzna,
- Ƙ – kąt nakroju,
- γ1 – kąt nakroju,
- γ2 – kąt natarcia,
- w – otwory wiórowe,
- n – nakrój,
- s – skośna powierzchnia natarcia,
- z – otwory zaciskowe.
W przypadku gwintowania ręcznego narzynkami, mocowanie odbywa się w specjalnych oprawkach do tego przeznaczonych takich jak na zdjęciu poniżej.
Oprawki do narzynek posiadają specjalne wkręty, które są wkręcane w stożkowe czopy, przez co zabezpieczają narzynkę przed obracaniem się w oprawce.
Oprawki te, dodatkowo rozkładają równomiernie siłę na obwodzie narzynek w czasie gwintowania (co zabezpiecza ją przed złamaniem). Częstym błędem (zwłaszcza przy dużych narzynkach) jest niestosowanie oprawek, co skutkuje uszkodzeniem jej w czasie pracy
Narzynkę produkuje się są w określonych normach – np. DIN-EN 22 568.
Oznaczenie narzynek
Symbol | Normy | Przeznaczenie |
DIN |
EN 22 568 (dawniej DIN 223) PN-92/M-58070 ISO 2568 |
Narzynka okrągła do gwintów metrycznych zwykłych M i drobnozwojnych MF, UNC, UNF, BSW, BSF oraz innych gwintów z wyjątkiem gwintów rurowych G i R |
DIN |
EN 24 231 (dawniej DIN 5158) PN-92/M-58161 ISO 4231 |
Narzynka okrągła do gwintów rurowych G |
DIN |
EN 24 230 (dawniej DIN 5159) PN-92/M-58160 ISO 4230 |
Narzynka okrągła do gwintów rurowych stożkowych R |