Wiertła do stali nierdzewnej to narzędzia, które swoją konstrukcją oraz wykonaniem materiałowym są przeznaczone do obróbki tych materiałów. W Polsce jedynym producentem wierteł w tym wierteł kobaltowych jest firma Baildon z Katowic, ich wiertła posiadają znak BHH lub Baildon.
W praktyce oznacza to, że wiertło wykonane są ze stali szybkotnącej kobaltowej (5% zawartości kobaltu-czasami można spotkać narzędzia z 8% kobaltem) lub posiadają płytkę wlutowaną z węglika spiekanego w gatunku G10. Wiertło kobaltowe mają różne oznaczenia, między innymi:
– HSS-E, HSSE
– HSSCo,
– P6M5K5 ( oznaczenie wg. rosyjskiego GHOST)
Kobalt w narzędziach szybkotnących zwiększa:
– twardość,
– odporność na ścieranie,
– odporność na wysokie temperatury,
– możliwość stosowania wysokich prędkości skrawania Vc.
Oczywiście kobalt jak wszystko posiada również wady m.in.:
– wysoką cenę,
– zwiększa kruchość narzędzi oraz zmniejsza tolerancję wierteł na drgania oraz nie osiowy otwór,
– wiertło kobaltowe muszą mieć zmniejszony posuw oraz głębokość skrawania.
Sama konstrukcja ostrza może pozostać ta sama, czyli 118° bądź kąt wierzchołkowy może posiadać 130° w zależności od producenta takie będziemy mieli rozwiązanie.
Stal nierdzewna | Wytrzymałość na rozciąganie Rm [MPa] | |
Rm>850 | Stal austenityczna | |
Rm>1000 | Stal ferrytyczna i martenzytyczna | |
Rm>1100 | Stal żaroodporna |
Przybliżone parametry skrawania w zależności od średnicy wiertłeł do stali nierdzewnej, jakich możemy używać w stalach nierdzewnych przy użyciu wierteł HSS-E
Średnica wiertła [mm] | Posuw [mm/obr] |
2 | 0,04 |
5 | 0,06 |
8 | 0,08 |
12 | 0,12 |
16 | 0,16 |
25 | 0,2 |
40 | 0,25 |
63 | 0,32 |
75 | 0,4 |
W wiertłach do stali nierdzewnej mamy do dyspozycji wiertło z chwytem walcowym jak i wiertło z chwytem stożkowym. Dodatkowo wiertło jest określone normami polskimi 4-literowymi (3 litery wielkie, 1 mała) niemieckimi DIN (liczbowymi), które określają wymiary długości całkowite, robocze oraz stożki Morse’a.
Wiertło z chwytem walcowym
Wykonywane są w wielkościach od 0,1 mm do 20 mm standardowo co 0,1 mm i są dostępne w zestawach co jest przydatne zwłaszcza w dużych dobrze wyposażonych narzędziowniach.
Wiertło z chwytem walcowym NWKa DIN-338 | Wiertło długie z chwytem walcowym NWKb DIN-340 | Wiertło bardzo długie z chwytem walcowym NWKp 1869 |
Wiertło na stożku Morse’a z płetwą
Wykonywane są w rozmiarach od 3 do nawet 120 mm
Wiertło na stożku Morse’a NWKc DIN-345 | Wiertło długie na stożku Morse’a DIN-341 |