Gwintowniki trapezowe są gwintownikami najczęściej maszynowymi wykonanymi w normie NGSt DIN 103 (norma wymiarowa na końcu). Największym polskim producentem takich gwintowników trapezowych jest firma Fanar z Ciechanowa, również firma FRA (Fabrika Reznog Alata) produkuje gwintowniki trapezowe, lecz wyłącznie ze stali HSS-E (stal szybkotnąca z dodatkiem kobaltu 5%).
Gwintowniki trapezowe – budowa
Gwintownik trapezowy składa się z pilota, który ustala narzędzie w otworze aby wykonany gwint był współosiowy z otworem. Dalej znajduje się część robocza która nacina gwint. Na końcu jest część chwytowa wraz z zabierakiem kwadratowym.
Przykład oznaczania gwintownika trapezowego
Nazwa | Wielkość gwintu | Skok | Tolerancja | Kierunek gwintu | Materiał wykonania |
Gwintownik trapezowy | 20X | 4 | 7H | LH | HSS |
Standardowa tolerancja wykonania gwintu gwintownikiem trapezowym to 7H. Przyjmuje się, że maksymalna długość otworu gwintowanego powinna być nie większa jak 2 krotność średnicy gwintownika.
Nakrój gwintowników trapezowych to w przybliżeniu – 24P (P=zwoje), czyli po 24 zwojach jest wykonywany właściwy gwint.
W przypadku np. Gwintownika trapezowy Tr 20X4 HSSE DIN 103 7H Fra , gwint rozpocznie się po 24 zwojach czyli podając w milimetrach 24 x skok gwintu = 24 x 4mm = 96 mm. Czyli po 96 mm rozpocznie się pełen gwint.
Gwintowniki trapezowe zazwyczaj wykonywane są ze stali HSS (stal szybkotnąca) bądź HSS-E stal szybkotnąca z dodatkiem 5% kobaltu – kobalt wpływa pozytywnie na żywotność gwintownika oraz zwiększa jego zastosowanie – możliwość obróbki materiałów nierdzewnych oraz żeliwa.
Ogólnie o gwincie trapezowym
Gwint trapezowy symetryczny – to gwint posiadający zarys trapezowy o kącie 30 stopni, stosowany przy połączeniach ruchomych.
Zalety | Wady |
Może przenosić duże obciążenia | Niska sprawność |
Charakteryzuje się on dużą dokładnością | Duże obciążenie po obu stronach zarysu gwintu (kąt 30 stopni daje te same opory) |
Duża powierzchnia styku śruby z nakrętką | Wysoki koszt wykonania |
Najbardziej popularne rodzaje gwintowników trapezowych
Wykonanie: HSS i HSSE
Nakrój: 24P
Tolerancja: 7H