Gwintowniki i narzynki to narzędzia służące do wykonywania gwintów wewnętrznych (gwintowniki) oraz zewnętrznych (narzynki). Na rynku znajduje się bardzo wiele firm oferujących takie zestawy, ale czym się kierować w wyborze?
Gwintowniki i narzynki – jak wybrać najlepsze?
Przede wszystkim najważniejszy jest producent takich zestawów. W Polsce jedynym producentem gwintowników i narzynek jest firma Fanar z Ciechanowa. Posiada ona produkcję swoich gwintowników oraz narzynek w Ciechanowie, a narzędzia do gwintowania oferują już od 1966 roku.
[ps_product_list id_product=27022,1722]
Produkcja narzędzi do gwintowania jest dość specyficzna, ponieważ oprócz dobrego gatunku stali, z jakich się je produkuje równie ważna jest ich obróbka cieplna, wykańczająca (m.in. szlifowanie wykańczające), a także sama konstrukcja ostrzy.
Oczywiście ważna jest też cena takich narzędzi i tutaj też nasz rodowity producent jest w światowej czołówce wśród wartościowych zestawów do gwintowania. Wyprzedza cenowo znacznie europejskich producentów przy zachowaniu tej samej jakości. Dodatkowym plusem jest stała dostępność takich narzędzi, nawet do 24 H, ponieważ znajdują się w stałej sprzedaży.
W zestawach do gwintowania znajdują się najczęściej gwintowniki ręczne, narzynki, a w większych zestawach pokrętła do gwintowników, oprawki do narzynek, wzorce gwintu (potocznie grzebienie do gwintu).
Aby ograniczyć ilość oprawek dla narzynek w zestawach umieszczona są narzynki o ujednoliconych średnicach zewnętrznych (istnieje możliwość dokupienia osobno narzynek z każdego wymiaru).
Gwintowniki do gwintowania ręcznego
Gwintowniki i narzynki występują najczęściej w wersji ręcznej. Oznacza to, że gwintowniki występują w kompletach np. po 2 lub 3 sztuki. Są przystosowane do tego, aby naciąć gwint ręcznie przy pomocy pokrętła do gwintowników. Gwint jest podzielony na kilka gwintowników ze względu na towarzyszące temu procesowi duże opory skrawania.
Gwintowniki ręczne metryczne mogą być wykonane wg. normy wymiarowej DIN-352, (odmiana krótka), lub ISO-529 (odmiana długa). W tej chwili odchodzi się już od normy ISO-529 i zastępuję normą DIN-352, podyktowane jest to walką cenową (norma wymiarowa krótka jest tańsza) oraz ujednoliceniem wymiarowym gwintowników. Dodatkowo prawidłowo każdy gwintownik powinien nacinać gwint w tolerancji 6H (lub inaczej ISO2) tak abyśmy mieli pewność, że nacięty gwint będzie pasował do innych elementów wykonanych w tym samym wymiarze.
Narzynki do gwintów zewnętrznych
Narzynki są to narzędzia o kształcie zewnętrznym okrągłe, które nacinają gwint na zewnętrznej części wałka. Narzynki nacinają pełny gwint w jednym przejściu i nie ma tu podziału na narzynki ręczne lub maszynowe.
Dla majsterkowiczów, którzy używają małych części polecamy zestaw Mini. Zawiera on narzędzia do gwintowania o bardzo małych średnicach od M1 do M2,5, przydatne w zegarmistrzostwie oraz przyrządach precyzyjnych.
Praktyczne porady – gwintowniki
Gwintowniki nacinają zarys gwintu we wcześniej przygotowanym otworze. Aby gwint mógł być wykonany trzeba wywiercić odpowiednio duży otwór, w tym celu możemy posłużyć się katalogiem producenta Fanar bądź policzyć samemu. Wzór jest prosty od średnicy gwintu odejmujemy skok gwintu. Czyli aby wykonać gwint wewnętrzny metryczny zwykły M10 który posiada skok P=1,5 mm:
D=D1-P
D=10-1,5=8,5 mm
Gdzie:
D – średnica otworu [mm]
D1 – średnica gwintu
P – skok gwintu [mm]
Praktyczne porady – narzynki
W narzynkach średnicę wałka oblicza się podobnie. W przybliżeniu możemy przyjąć, że,
D=D1-(P*0,1)
Gdzie:
D – średnica otworu [mm]
D1 – średnica gwintu
P – skok gwintu [mm]
