Frezy do metalu to narzędzia skrawające, przeznaczone do obróbki skrawaniem przy pomocy frezarki lub tokarki. Maszyny ta może być konwencjonalna lub sterowana numerycznie CNC. Zasadniczo są to narzędzia, które powinny być wprawiane w ruch obrotowy ale stosowane są również często w tokarkach konwencjonalnych lub sterowanych numerycznie z napędzanymi oprawkami. Mocowane są w maszynach przy pomocy oprawek zaciskowych ER lub oprawek Weldona.
Rodzaje frezów do metalu
Ze względu na budowę wyróżniamy frezy do metalu:
- frezy palcowe, inaczej trzpieniowe
- frezy nasadzane
Frez palcowy – trzpieniowy | Frez nasadzany – walcowo-czołowy |
Frezy do metalu posiadają część roboczą, która umożliwia pracę czołową oraz boczną. Odpowiednio kiedy frez posiada możliwość obróbki czołowej – opisuję się go frezem czołowym, gdy umożliwia obróbkę walcową – frezem walcowym a gdy łączy obie te cechy to wtedy mówimy o frezie walcowo czołowym.
[ps_product_list id_product=26375,18563]
Frezy palcowe do metalu
Frezy do metalu palcowe posiadające własny trzpień i ze względu na budowę nazywane są potocznie frezami palcowymi. Frezy te wykonuje się w wymiarach od średnicy fi 1 mm do fi 40 mm standardowo ( poniżej 1 mm są to miko frezy ). Ograniczenie produkcji frezów trzpieniowych do wielkości fi 40 mm podyktowane jest przede wszystkim względami ekonomicznymi, powyżej tej średnicy frez staje się bardzo drogi ze względu na pokaźną część chwytową a przez to mało opłacalnym narzędziem. Po zużyciu się części skrawającej cały frez łącznie z częścią chwytową jest utylizowany.
Frezy posiadają różną budowę i jedną z najważniejszych kwestii są różnice w budowie ostrzy skrawających od strony czołowej.
Frezy trzpieniowe posiadają również różne wykonanie ostrz, i zasadniczo dzieli się je na 2 wykonania, ostrza centralne oraz ostrza nie centralne. Ostrza centralne we frezach pozwalają na frezowanie wgłębne – pionowe, bez wcześniejszego wykonywania otworu lub frezowania fasolek lub innych wybrań. Zwiększa to ich możliwości zastosowania. Wykonanie takie jest nieco droższe w produkcji ale pomimo to jest częściej spotykane głównie we frezach z chwytem walcowym o mniejszych średnicach do fi 20 mm. Natomiast frezy ze stożkiem Morse’a z gwintem ( bez płetwy ) wykonywane są głównie bez ostrz centralnych.
Rodzaje frezów palcowych do metalu
Frez VHM | Frez palcowy NFPa | Frez palcowy NFPg | Frez palcowy NFPc | Frez palcowy składany |
Frezy kształtowe
Bardzo praktycznymi frezami i często stosowanymi są frezy kształtowe, pomagają one we frezowaniu elementów pod kątem, nietypowego kształtu. Frezy te występują w wersji materiałowej jako HSS oraz rzadziej HSSE. Chwyt posiadają walcowy lub walcowy ze spłaszczeniem Weldona.
Frez tarczowy DIN 850 | Frez na jaskółczy ogon DIN 1833 A | Frez odwrotny DIN 1833 B | Frez ćwierć okragły DIN 6518 |
[ps_product_list id_product=25849,23203]
Podział frezów palcowych ze względu na materiał
Frezy palcowe do metalu wykonywane są głównie w 4 wersjach materiałowych, jako:
- HSS – stal szybkotnąca jak SW7M – posiada twardość 62÷66 HRC,
- HSSE – stal szybkotnące kobaltowa np. SKC, o twardości 64 HRC,
- HSSE-PM – stal szybkotnąca kobaltowa proszkowa, twardość 69 HRC
- VHM – frez węglikowe – widiowe – twardość 90 HRC.
Frezy nasadzane do metalu
Frezy nasadzane są to również frezy o podobnym zastosowaniu jak frezy palcowe z tą jednak różnicą, że do swojej pracy wymagają użycia trzpienia. Frezy nasadzane zostały stworzone aby zmniejszyć koszty produkcji w przypadku frezów o dużej średnicy. Frezy te nie posiadają części chwytowej a otwór, dzięki któremu mocowane są w trzpieniach frezarskich. Występują one w większych średnicach, od fi 40mm do fi 125mm standardowo, powyżej tej średnicy przestaje być opłacalne wykonywanie takich frezów i stosuję wyłącznie głowice frezarskie.
Rodzaje frezów nasadzanych
Frez piłkowy | Frez kątowy jednostronny DIN 1823 | Frez kątowy dwustronny niesymetryczny DIN 1823 B | Frez kątowy dwustronny symetryczny DIN 847 |
Frez ślimakowy NFMc | Frez modułowy NFMa | Frez promieniowy wypukły | Frez promieniowy wklęsły |
Frez tarczowy dwustronny | Frez tarczowy trzystronny | Frez ćwierćokrągły nasadzany |
Producenci frezów
W Polsce największymi producentami frezów palcowych ( trzpieniowych ) jak i nasadzanych są 2 firmy: Fenes z Siedlec oraz Dolfamex z Jeleniej Góry. Obie te firmy produkują frezy bardzo dobrej jakości i kupując frez HSS mamy pewność, że został on wykonany ze stali SW7M a kupując freza HSSE że to stal SK5. Firma Dolfamex produkuję więcej rodzai frezów, między innymi frezy kształtowe, na jaskółczy ogon, do rowków.