Czym są radełka tokarskie?
Radełka tokarskie są narzędziami tokarskimi przeznaczonymi do wygniatania na wałkach wzorów prostych, skośnych lub na przemian prostych i skośnych nacięć. Proces wygniatania nazywany jest zamiennie radełkowaniem, lub moletowaniem (z ang. knurling). Powstałe w procesie radełkowania nacięcia służą głównie jako część chwytowa wykonanego detalu. Głównym celem radełkowania jest zwiększenie przyczepności powierzchni elementu. Moletuje się głównie: śruby, gałki i inne elementy chwytowe.
Radełkowanie może służyć również do naprawy zużytych powierzchni. Na przykład w przypadku wałka moletka wygniatając materiał tworzy tzw. wypływki na zewnątrz przez co zwiększa średnicę zużytego wałka.
Na rysunku poniżej pokazana jest geometria ostrza radełka.
Geometria ostrza radełka, gdzie:
- kąt α – zazwyczaj wynosi 90 stopni,
- odległość t – jest to skok radełka podany w [mm],
- średnica d1 – średnica zewnętrzna ostrzy radełka,
- średnica d2 – średnica wewnętrzna ostrzy radełka.
Radełka występują głównie ze skokami t:
Skok t [mm] | 0,5 | 0,6 | 0,8 | 1,0 | 1,2 | 1,6 |
Innym możliwym zastosowaniem radełkowania jest moletowanie części metalowej, która ma być osadzona wewnątrz – ma wejść np. w miękką część plastikową lub gumową. Dzięki zastosowaniu moletki część stalowa wcina się w część plastikową tworząc silne połączenie.
Typy radełek (moletek) w Polsce
W Polsce występują głównie 3 typy radełek:
Radełka proste wg. PN nazwa to NUMa | Wzór na detalu |
Radełka skośne wg. PN NUMb | Wzór na detalu |
Komplety radełek skośnych: moletka prawa i lewa | Wzór na detalu |
Charakterystyczne wymiary radełka
Radełka posiadają cztery charakterystyczne wymiary:
– skok nacięcia radełka [mm],
– średnica robocza D [mm], – średnica otworu d1 [mm], – szerokość S [mm]. |
Oprawki do radełkowania
Do radełkowania używane są specjalnie do tego przeznaczone oprawki:
Proste | Wahliwa |