Rozwiertaki nastawne wg PN NRZe to narzędzia przeznaczone do wykańczającej obróbki otworów metodą ręczną. Ich największą zaletą jest niewątpliwie fakt, że żądany wymiar możemy dostosowywać według naszych potrzeb np. nie 8 H7 a 8,35, lub dowolnie inny wybrany wymiar.
Takie sytuacje zdarzają najczęściej wtedy, gdy coś pójdzie niezgodnie z planem, lub gdy chcemy naprawić jaką część maszyny (np. koparki, ciągnika) lub urządzenie, z którego ciężko jest zdemontować zepsutą część i poprawić wymiar na tokarce czy frezarce . Z tego względu rozwiertaki nastawne NRZe, mimo swojej stosunkowo starej konstrukcji, nadal używane są niemal w każdej większej narzędziowni lub warsztacie. Rozwiertak nastawny NRZe to rozwiertak ręczny, który podobnie jak rozwiertaki maszynowe, wykonywany jest z prostymi rowkami wiórowymi.
Rozwiertaki nastawne NRZe – budowa:
Opis rysunku:
- Nakrętki nastawne
- Ostrza pilotujące rozwiertak
- Ostrza skrawające
- Część chwytowa
- Zabierak kwadratowy
Ostrza rozwiertaków wykonane są ze stali szybkotnącej HSS (High Speed Steel). Można je rozszerzać lub zwężać w zależności od tego, czy skręcamy nakrętki nastawne czy rozkręcamy.
Narzędzia te posiadają chwyt walcowy wykonany w tolerancji h11. Podczas pracy rozwiertaka nastawnego jego chwyt stopniowo zagłębia się w otwory i stanowi dodatkowe prowadzenie rozwiertaka.
Dla ułatwienia obróbki oraz zmniejszenia siły osiowej (posuwowej) na początku ostrzy rozwiertaka wykonana jest faza pod kątem 45°.
Poniżej przedstawione są aktualne zakresy rozwiertaków oraz ich dokładne wymiary:
Dmin – Dmax | d | L | I | k |
8-8,5 | 4,5 | 100 | 30 | 3,55 |
8,5-9 | 4,5 | 100 | 30 | 3,55 |
9-9,7 | 5 | 106 | 31,5 | 4 |
9,7-10,5 | 5,6 | 118 | 35,5 | 4,5 |
10,5-12 | 6,3 | 132 | 42,5 | 5 |
12-13,5 | 7,1 | 140 | 45 | 5,6 |
13,5-15,5 | 8 | 150 | 50 | 6,3 |
15,5-17,5 | 10 | 160 | 50 | 8 |
17,5-19,5 | 11,2 | 180 | 63 | 9 |
19,5-21,5 | 12,5 | 190 | 63 | 10 |
21,5-24,5 | 12,5 | 212 | 80 | 10 |
24,5 – 27,5 | 14 | 224 | 80 | 11,2 |
27,5-31,5 | 16 | 250 | 85 | 12,5 |
31,5-37,5 | 18 | 300 | 106 | 14 |
37,5 – 45 | 22,4 | 335 | 125 | 18 |
45-55 | 25 | 335 | 125 | 20 |
55-67 | 31,5 | 400 | 140 | 25 |