Frezy na jaskółczy ogon przeznaczone są do jednoczesnej obróbki dwóch wąskich powierzchni płaskich sprzężonych lub pojedynczych wąskich powierzchni płaskich. Określenie „na jaskółczy ogon” jest określeniem potocznym stosowanym głównie w narzędziowniach przez tokarzy i frezerów. Prawidłowe nazewnictwo według normy polskiej PN to NFRf, a według normy niemieckiej DIN-1833. Narzędzia te wykonywane są głównie w stali szybkotnącej HSS, ewentualnie szybkotnącej z dodatkiem 5% kobaltu HSSE, a ich ostrza ustawione są pod kątem 45 stopni.
Frezy na jaskółczy ogon wykorzystywane są najczęściej do obróbki wykańczającej i zgrubnej materiałów takich jak stal konstrukcyjna i niemetale.
Ze względu na sposób mocowania można wyróżnić frezy na jaskółczy ogon z chwytami:
| Chwyt walcowy | Chwyt walcowy ze spłaszczeniem Weldona |
 |
 |
Chwyt walcowy idealnie sprawdza się mocowany w tulejkach zaciskowych ER. Chwyt walcowy ze spłaszczeniem Weldona stosowany jest natomiast najczęściej przy większych średnicach narzędzi, ze względu na możliwość blokowania obrotu narzędzia w oprawce poprzez dociśnięcie śruby do spłaszczenia na trzpieniu freza.
Poniżej rysunek przykładowej oprawki. Typ wg. Bison-Bial 7625 DIN-69871 ze śrubą blokującą chwyt Weldona
Frezy na jaskółczy ogon DIN-1833 występują w 2 wersjach, jako frez kątowy:
- wewnętrzny:
- zewnętrzny:
W nazewnictwie frezów NFRf podaje się 2 wartości: średnicę D oraz kąt δ. W tabeli poniżej przedstawione są wymiary najczęściej produkowanych frezów na jaskółczy ogon.
Dane techniczne frezów wewnętrznych NFRf DIN-1833 :
| δ | D (js16) | d (h8) | b (js14) | L (js18) | l | Z |
| 45° | 16 | 12 | 4 | 60 | 45 | 8 |
| 45° | 20 | 12 | 5 | 63 | 45 | 10 |
| 45° | 25 | 12 | 6.3 | 67 | 45 | 10 |
| 45° | 32 | 16 | 8 | 71 | 48 | 12 |
| 60° | 16 | 12 | 6.3 | 60 | 45 | 8 |
| 60° | 20 | 12 | 8 | 63 | 45 | 10 |
| 60° | 25 | 12 | 10 | 67 | 45 | 10 |
| 60° | 32 | 16 | 12.5 | 71 | 48 | 12 |
Gdzie:
δ – kąt freza,
D – średnica robocza [mm],
d – średnica części chwytowej [mm],
b – grubość części roboczej [mm],
L – długość całkowita [mm],
L – długość części chwytowej [mm]
Z – ilość ostrzy.
Dane techniczne frezów na jaskółczy ogon NFRf DIN-1833
| δ | D (js16) | d (h8) | b (js14) | L (js18) | l | Z |
| 45° | 16 | 12 | 4 | 60 | 45 | 8 |
| 45° | 20 | 12 | 5 | 63 | 45 | 10 |
| 45° | 25 | 12 | 6,3 | 67 | 45 | 10 |
| 45° | 32 | 16 | 8 | 71 | 48 | 12 |
| 50° | 16 | 12 | 5 | 60 | 45 | 8 |
| 50° | 20 | 12 | 6,3 | 63 | 45 | 10 |
| 50° | 25 | 12 | 8 | 67 | 45 | 10 |
| 50° | 32 | 16 | 10 | 71 | 48 | 12 |
| 55° | 16 | 12 | 5,6 | 60 | 45 | 8 |
| 55° | 20 | 12 | 7,1 | 63 | 45 | 10 |
| 55° | 25 | 12 | 9 | 67 | 45 | 10 |
| 55° | 32 | 16 | 11,2 | 71 | 48 | 12 |
| 60° | 16 | 12 | 6,3 | 60 | 45 | 8 |
| 60° | 20 | 12 | 8 | 63 | 45 | 10 |
| 60° | 25 | 12 | 10 | 67 | 45 | 10 |
| 60° | 32 | 16 | 12,5 | 71 | 48 | 12 |
δ – kąt freza,
D – średnica robocza [mm],
d – średnica części chwytowej [mm],
b – grubość części roboczej [mm],
L – długość całkowita [mm],
L – długość części chwytowej [mm]
Z – ilość ostrzy.
3 komentarze
Dzień dobry,
Mam do wykonania frez o nie standardowych wymiarach (CAD + Draft) Jak obliczyć wymiary części roboczej narzędzia?
Pozdrawiam
RP
Zależy jaka jest potrzeba. Najlepszy byłby dołączony rysunek wybrania jakie trzeba wyfrezować. Ale trzeba będzie to liczyć z trójkąta najzwyklejszego. Frezy trzeba rozpatrywać od ich osi, czyli jest to trójkąt w uproszczeniu.
Dzień dobry panu ,mam jedno pytanie proszę mi powiedzieć gdzie mogę poszukać literatury która opisuje oznaczenia narzędzi chodzi mi o skrótu przed każdym narzędziem np. NFRf. N- to narzędzie, F-frez